[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W tej ostatniej tkwiąwłaściwości poszczególne (kolor itd.).68Co właściwie należy rozumieć przez słowo (b 24)? Czy same tylko substancje? Simplicius (216, 14) zdaje sięodpowiadać na to pytanie twierdząco.Nie zgadza się to jednak zterminologia Arystotelesa.Substancję nazywa Arystoteles a nie .Tą nazwą określaon właściwości zmysłów poszczególnych (wzroku itd.).Philoponos (464, 24): , ' .69Słowu jedni nadają znaczenie czasowe, innimiejscowe.W rzeczywistości może mieć obydwa.70 De insomniisI, 459 a 17- 18. 71Rozum jest według Arystotelesa częścią duszy" i spełniapodwójną funkcję: teoretyczną () i praktyczną ()Takatura (211 - 265).72Chodzi tu o odłączenie rozumu od pozostałych częściduszy.Arystoteles wyżej obiecał omawiać ten problem: II 413 b24-27; 415 a 11-12; III.432 a 19 - b 7; Eth.Nic.I, 13, 1102 a 30 -b 20; Plutarch (u Philop.520, 34; Simplic.222, 10).Słowa są aluzją do Platona, który naznaczył poszczególnymczęściom duszy oddzielne miejsca w ciele.Zamiast używa Arystoteles czasem słowa (413 b 15; a 427 a 5).73Słowa ' (,jaką ma charakterystycznącechę") mogą mieć podwójne znaczenie: 1) czym rozum różni sięod pozostałych części duszy, czyli jaka jest jego różnicagatunkowa"? 2) jakie są funkcje rozumu? Znaczenie pierwsze, zaktórym był i Themistius (173,4), wydaje się bardziej naturalne ibardziej zgodne z kontekstem.Zresztą te dwa znaczenia są ściśleze sobą złączone.74Ażeby nasze poznanie mogło być obiektywne, inicjatywa doniego musi wyjść od przedmiotu; on musi zdeterminować"władzę poznawczą do działania, czyli do procesu poznawczego.Jednak odbieranie wpływu od przedmiotu nie jest w ścisłym tegosłowa znaczeniu , nie pozbawia bowiem władzy poznawczejżadnej cechy.Por.Philop.522, 12.75Por.Phys.VIII, 5, 256 b 24 - 27; Met.A, 8, 989 b 14 - 16.76Słowo było terminem technicznym astronomiigreckiej.Oznaczało przyczyny, które nie pozwalały promieniomSłońca i Księżyca docierać do nas i w następstwie tegopowodowały zaćmienie Słońca i Księżyca.Meteor.345 a 29; Decaelo 293 b 25.77Dlaczego Arystoteles wzmiankuje tutaj te dwie funkcje(, )? Według Themistiusa (174, 9) iPhiloponosa (523, 29) dlatego, żeby wykluczyć wyobraznię, którąogół utożsamiał z rozumem.Według innych (np.Tomasz zAkwinu) - aby wykluczyć poznanie, jakie posiada Bóg ( ).78Chociaż słowo nie występowało nigdzie wpismach Platona, to jednak do niego kieruje je Arystoteles.79Rozum, który otrzymał formę od przedmiotu myślowego,posiada już akt myślenia w taki mniej więcej sposób, w jakiposiada akt wiedzy człowiek uczony.Konsekwentnie pozostajejeszcze w jakiś sposób w możności", która jest jednak zgołaodmienna od możności, w jakiej pozostaje ignorant, może bowiemw każdej chwili przejść do aktualnego myślenia o danej prawdziez zakresu swej nauki.80Ażeby należycie zrozumieć to, co Arystoteles tutaj mówi,należy pamiętać o jego poglądach wyłożonych w Met.Z, 6, 1031 a15 n.Platon uczył, że istoty rzeczy są oddzielone od rzeczyjednostkowych.Nazwał je ideami.Arystoteles zaś twierdzi, żeistoty rzeczy istnieją w samych rzeczach jednostkowych: istota człowieka w Sokratesie, w Kaliasie itd.Mimo to Sokrates nie jest tym samym, co "istota człowieka",ponieważ posiada oprócz niej jeszcze różne cechy indywidualne,które go odróżniają od innych ludzi.81Mowa tu o rzeczach, które I) nie posiadają zgoła materii, ichistotę zaś stanowi forma; 2) rozważamy w oderwaniu () od materii, która wchodzi w ich skład.Met.H.3,1043 b 2 - 3 [ Pobierz całość w formacie PDF ]