[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Turcja, w wyniku czterechwojen toczonych z Królestwem Austrii, zajęła cały Półwysep Bałkański, a w 1683 r.wojska tureckie obległyjej stolicę, Wiedeń.Wielka, ponad stu tysięczna, armia turecka Kara Mustafy została jednakże w dniu 12września 1683 r.rozgromiona dzięki odsieczy wojsk polskich i niemieckich, pod wodzą króla polskiego JanaIII Sobieskiego.Od tego czasu Turcja już się tylko cofała, a przed Austrią Habsburgów otwarła się drogaekspansji na wschód i południowy-wschód Europy, co uczyniło ją w ciągu około stu lat mocarstwemeuropejskim.Po wiktorii wiedeńskiej wojska austriackie, wypierając Turków z Półwyspu Bałkańskiego, zajęły całeterytorium Węgier oraz Siedmiogrodu i doszły do Sarajewa i Belgradu w Serbii.Ostatecznie piąta wojnaAustrii z Turcją zakończyła się pokojem w Karlowicach w 1699 r.Prusy Hohenzollernów.Podobnie, jak Austria, w XVII w.ukształtowało się drugie nowe państwoniemieckie Królestwo Pruskie na północno-wschodnich terenach Rzeszy Niemieckiej.Powstało w 1618 r.zpołączenia granicznej Marchii Brandenburskiej z Prusami Książęcymi w ramach unii personalnej, podwładzą dynastii Hohenzollernów.Prusy Książęce stanowiły resztkę państwa krzyżackiego i jako oddzielneksięstwo do 1660 r.było lennem Korony Polskiej.Jednakże decyzją sejmu polskiego w 1612 r.lenna wPrusach Książęcych przyznane zostały elektorowi brandenburskiemu.Za twórcę nowopowstałego państwa pruskiego uważać można Fryderyka Wilhelma I, zwanegoWielkim Elektorem.Stolicą zostało miasto Berlin w Brandenburgii.Księstwo Brandenburskie było jednym znajbiedniejszych z siedmiu pierwotnych księstw niemieckich.Dodatkowo uległo dużym spustoszeniom wtrakcie wojny 30-letniej.Połączenie obu prowincji i ściśle militarystyczna polityka królów pruskich, spowodowały, że nowepaństwo Królestwo Pruskie, podobnie jak Austria, w ciągu jednego stulecia stało się mocarstwemeuropejskim.Dania, Szwecja.Po unii, zawartej w Kalmarze w Królestwie Duńskim w 1397 r., państwaskandynawskie, to jest Szwecja (z Finlandią), Norwegia i Dania, stanowiły jeden organizm polityczny,połączony wspólnym królem.Największą rolę w unii spełniała Dania, przeciwko czemu od połowy XV w.buntowali się możnowładcy szwedzcy i za panowania Chrystiana II (1513-1523) wywalczyli swąniezależność.Stało się to w wyniku krwawej łazni sztokholmskiej z 8 listopada 1520 r., gdy poopanowaniu Sztokholmu, król duński kazał podstępnie uwięzić i wymordować setki opozycjonistówszwedzkich.Ten akt terroru sprawił, że sami Duńczycy odmówili posłuszeństwa Chrystianowi II i zmusili godo abdykacji.W Królestwie Szwecji władzę przejął Gustaw I Waza (1523-60).Pierwszym jego wielkimprzedsięwzięciem było zaprowadzenie w kraju reformacji, która pozwoliła mu na napełnienie pustego skarbupaństwa po przez konfiskatę dóbr Kościoła katolickiego.Te fundusze, jak również dochody z rozwijanegointensywnie górnictwa i handlu hanzeatyckiego, stały się podstawą szybkiego, wszechstronnego rozwoju iwzrostu sił Szwecji.Pozwoliło to temu państwu na rozpoczęcie w drugiej połowie XVI w.ekspansji, wpierwszym rzędzie na wschód od Morza Bałtyckiego.W 1561 r.wojska szwedzkie wkroczyły do Estonii,rozpoczynając długotrwałe wojny północne o Inflanty z Rosją i Rzeczpospolitą, Pózniej opanowały jeszczetereny nad Newą, Karelię i Laponię.Panujący po Gustawie I jego syn Jan III (1568-92) prowadził politykę zdecydowanie prokatolicką.Podobnie i jego syn, siostrzeniec Anny Jagiellonki Zygmunt, który w 1587 r.koronowany został na królapolskiego, jako Zygmunt III Waza.122Na progu XVI w.Królestwo Szwecji było pod względem swej powierzchni jednym z największychpaństw Europy.Liczyło jednakże, wraz z Finlandią, tylko 1250 tys.mieszkańców, mało było miast,niewielka w nich produkcja.Sytuacja ta szybko się zmieniała, wobec dużej imigracji, zwłaszcza zNiderlandów i państw niemieckich, oraz szybkiej rozbudowie górnictwa rud żelaza i miedzi oraz obróbkidrewna, które eksportowano w dużych ilościach.Dodatkowym czynnikiem, stymulującym rozwójgospodarczy państwa, były wszechstronne reformy wdrożone przez króla Gustawa II Adolfa (1611-32) [ Pobierz całość w formacie PDF ]