[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie mieli Lendice czym płacić za sól i musieli obywać się bez niej, dlatego zaczęli sprzedawać się w niewolę Gopelanom.Aż przyszli do mojego dziada, Nieluba Popiołowłosego, który mieszkał w grodzie o nazwie Gniazdo i wybrali go księciem.Potem ruszyli na Gopelanów i bez trudu opanowali wszystkie ich grody i wszystkie ziemie, położyli ręce na warzelniach soli.Dziad mój, Nielub, patrzył daleko i widział wszystko.Napotkał człowieka, który mu powiedział, że zna sposób budowania grodów, które są mocniejsze od tworzonych z kamienia.Tak mój dziad posiadł tajemnicę budowania grodów ze skrzyń drewnianych, łączonych na specjalne zaczepy i wypełnionych gliną albo ziemią.W niewolników obrócił Lendiców i Gopelanów i trzy potężne grody ich siłami zbudował.Swoje rodzinne Gniazdo, Poznanię i Kruszwic.Jak ryglem tymi warowniami zamknął drogi z Południa na Północ, ze Wschodu na Zachód, a nawet odwieczny trakt zwany „szlakiem lugijskim” oraz wziął w swoje ręce cały handel solą.Za to lud nazwał go Nielubem.Po nim nastał mój ojciec, książę Nielub II.Umocnił on owe trzy grody tak, że stały się nie do zdobycia.Uczynił jednak jeszcze więcej.Stworzył państwo i urzędników.Odtąd nie było już darowizn, ale każdy kto coś posiadał, choćby chatę, gród czy kawał ziemi, musiał płacić coroczną daninę na rzecz książęcego skarbu.Tak oto do wielkiej potęgi wojskowej doszedł mój ojciec.To on sięgnął ręką po rzekę Visulę i uczynił z niej drogę w świat dla naszej soli i naszego prosa.Aż nastały moje czasy i moje rządy.Nazwano mnie Golubem, gdyż zmniejszyłem coroczną daninę, aby lud mniej cierpiał od poborców.Zmniejszyłem liczbę naszych wojsk, a dwie warownie, Poznanię i Kruszwic, oddałem we władanie nie swoim dwunastu synom, ale największym rodom Powałom i Duninom, gdyż tak mi się wydawało sprawiedliwie.Nie uczono mnie sztuki rządzenia, nie wiedziałem, że chciwość ludzka nie zna miary i ten kto wiele otrzymuje, pragnie jeszcze więcej.Zbuntowali się przeciw mnie moi starostowie, Duninowie, Powały i Łabędzie z Lądu, otworzyli granice dla najazdu Estów, dla najazdu Ludzi Skrzydlatych i Ludzi Długogłowych.Zagrożeni też jesteśmy od Mardów, którzy nadchodzą ze Wschodu.Dlatego zwróciłem się do władcy Jumna, księcia Hoka, i poprosiłem o rękę jego córkę Helgundę.Przysłał mi ją wraz ze stu pięćdziesięcioma wojownikami.Mieli być to Sklavini, ale przybyli Normanowie, których języka nie znałem.Helgunda nigdy nie znalazła się w moim łożu, otruła moich synów i bękarta Aslaka ogłosiła moim synem.Zawarła umowę z Łabędziami i Powałami, mnie zaś zesłała do wieży.- A twój lud, panie? Przecież nazwał cię Golubem.- Powiedziałeś mi, że jesteś synem olbrzyma Bozy, ale zrodzonym ze zwykłej kobiety z rodu Zemlinów.Czy nie wiesz, że Zemlinowie są karłowatym rodem? Czy nie pojmujesz, że płynie w nas krew olbrzymów i krew karłów? Są chwile, kiedy odzywa się w nas siła olbrzymów, ale przychodzą lata, gdy karłowacieją nasze wielkie myśli.Lud, którym pragniesz władać nienawidzi wszelkiej władzy i posłuszeństwa wobec majestatu.Ta ziemia rodzi Lestków, którzy zniszczą ten kraj jak kiedyś myszy zniszczyły plony Lendiców.Każdy tu żyje pełen zawiści wobec rodu sąsiada, jego dostatku i urody żon.Każdy nienawidzi każdego, nawet tego, kogo wczoraj nazwał Golubem.Jestem zmęczony tą prawdą, Dagonie, i za cenę wolności oddam ci Świętą Andalę.Znam miejsce, gdzie odpłynę jeśli dasz mi łódź i trochę żywności.Odejdę w zapomnienie wraz z całym moim dostatkiem: laskami brązu, trzema monetami Gotów, dwiema kobietami.Chcę wieszczyć klęskę jako nieznany wróż.Czy pozwolisz mi na to?- Nie rozumiem, książę - rzekł Dago - dlaczego twój dziad i twój ojciec, Nielubowie Popiołowłosi, nie nauczyli cię sztuki rządzenia ludźmi? Czemu, gdy zbuntowali się przeciw tobie możni, nie skorzystałeś z prawa każdego władcy do swoistego nazywania ludzi i spraw? Mogłeś wszak zawołać do ludu: „Nielubowie i możni to Stare, a ja i wy, to Nowe.Spójrzcie na tłuste pyski możnych.Czy nie wypasły się na waszej krzywdzie? Ja jestem Golub Odnowiciel” [ Pobierz całość w formacie PDF ]