[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tak też i postąpiono.Tanyoksarkesowi dano35do wypicia krwi byka , co spowodowało śmierć.Mag ubiera się w szaty zabi-tego i uchodzi za Tanyoksarkesa.W ten sposób przez długi czas zwodziwszystkich z wyjątkiem Artasyrasa, Bagapatesa ł Izabatesa; ich jedynie Kam-byzes wtajemniczył w całą sprawę.Kambyzes wezwał do siebie Labyksosa, przełożonego eunuchów Tanyoksar-kesa, wraz z innymi i, wskazując na maga siedzącego w szatach ofiary, za-pytał: Uważacie tego człowieka za Tanyoksarkesa?" Labyksos zdziwiony od-powiedział: A za kogóż innego mielibyśmy go uważać?" do tego stopniazwiodło ich podobieństwo maga.Mag został więc wysłany do Baktrii, gdziezachowywał się zupełnie tak samo jak Tanyoksarkes.Minęło pięć lat, zanimAmytis dowiedziała się o dramacie.Sprawił to eunuch Tybeteusz, którego[38a] mag kiedyś uderzył36.Amytis domagała się wydania Sfendadatesa, któ-rego Kambyzes jej nie oddał.Amytis przeklęła Kambyzesa, zażyła truciznyi umarła.Kambyzes złożył ofiarę, lecz z zabijanych zwierząt ofiarnych nie płynęłakrew.Kambyzes stracił pewność siebie.Oto Roksana urodziła mu dziecko bezgłowy.Kambyzesa ogarniał coraz większy niepokój.Magowie mówili muo przyczynie tych niezwykłych zjawisk.Król nie pozostawił następcy tronu.W nocy ukazała się mu matka i rzuciła nań grozby za morderstwo, którymsię skalał.Kambyzesa ogarnął jeszcze większy niepokój.Po przybyciu doBabilonu zaczął dla rozrywki ciąć nożem kawałek drzewa, skaleczył się w udoaż do mięśnia i po jedenastu dniach umarł.Panował osiemnaście lat 37.Bagapates i Artasyras jeszcze przed śmiercią Kambyzesa postanowili oddaćwładzę królewską magowi.On to właśnie panował po zgonie Kambyzesa.Izabates zabrał zwłoki Kambyzesa i przewiózł je do Persji.Na tronie za-siadł mag pod imieniem Tanyoksarkesa.Izabates wrócił z Pefsji, powiedziało wszystkim swemu wojsku i wystawił maga na powszechną pogardę.Samuciekł i schronił się do świątyni.Wyciągnięto go stamtąd i ścięto mu głowę 38.W rezultacie siedmiu znakomitych Persów zawiązało między sobą spisekprzeciw magowi.Do spisku przystąpili: Onofas, Idernes, Norondabates, Mar-39donios, Barisses, Artafernes i Dariusz, syn Histapesa.Złożyli sobie przysięgęna wierność.Pózniej przystąpił do nich również Bagapates, który dysponowałwszystkimi kluczami do pałacu.Tak dzięki Bagapatesowi siedmiu sprzysiężo-nych weszło do pałacu i zastało maga śpiącego u boku nałożnicy babilońskiej.35Krew byka uchodziła za truciznę (por.Cod.190; Herodot, III 15).36Inna wersja u Herodota (III 68).37Według Herodota 7 lat i 5 miesięcy (III 60).38U Herodota rolę Izabatesa spełnił Preksaspes; Preksaspes popełnił samobójstwo ska-cząc z wieży (III 76).39Herodot wymienia innych spiskowców (III 70-79). Na ich widok zerwał się na równe nogi, a ponieważ nie mógł znalezć żadnejbroni (zawczasu usunął ją potajemnie Bagapates), roztrzaskał wyzłacane krze-sło, chwycił za nogę i zaczął walczyć; w końcu padł przeszyty ciosami sied-miu.Panował przez siedem miesięcy 40.41Spośród siedmiu spiskowców królem został Dariusz , gdyż dzięki sprytne-mu pomysłowi i jego wykonaniu sprawił, że jego koń zarżał pierwszy o wscho-dzie słońca 42.Tak się między sobą umówili.U Persów obchodzi się uroczyście święto magobójstwa" w rocznicę usunięcia magaSfendadatesa 43.Dariusz postanowił zbudować sobie grobowiec na górze o dwóch szczytach,a więc grobowiec zbudowano.Wtedy zapragnął zobaczyć go.Chaldejczycy 44i krewni powstrzymywali Dariusza od tego, lecz najbliżsi postanowili wejśćna górę.Kiedy kapłani [38b] zobaczyli, że wspinają się po zboczu, ogarnęłoich przerażenie.Przerażeni puścili liny, tak że wspinający się spadli i zginęli.Dariusz pogrążony, w smutku kazał ściąć głowy czterdziestu kapłanom, którzyholowali wchodzących.Autor pisze, że Dariusz rozkazał satrapie Kapadocji Ariaramnesowi wtargnąć45na ziemie Scytów i zagarnąć do niewoli mężczyzn i kobiety.Satrapa dostałsię tam na trzydziestu pięćdziesięciorzędowcach i wziął jeńców.Pochwyciłtakże brata króla scytyjskiego, Marsagetesa, którego znalazł związanego z roz-kazu brata za jakieś przewinienie.Wzburzony tym król scytyjski Skytarbes napisał do Dariusza list z obelga-46mi, na co otrzymał podobną odpowiedz.Dariusz wystawił ośmiusettysięcznąarmię, przerzucił mosty przez Bosfor i Ister47, wkroczył na ziemię Scytówi parł naprzód przez piętnaście dni48.Obaj królowie wymienili między sobąłuki; mocniejsze były łuki scytyjskie49 [ Pobierz całość w formacie PDF ]