[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Strach wywołało w nim spotkanie w świecie duchazmarłej żony i dzieci oraz wielu przyjaciół.Ujrzał swą żonę, która pierwsza się do niego zbliżyła.Widział też wielu, których znał, ale z nikim nie rozmawiał,tylko ze swą żoną Caroline.Podeszła do niego, wyglądałapięknie, powiedział, i na ręku miała ich małe dziecko, którezginęło na równinach.Przemówiła do niego, panie Grant,to nasza mała Margaret; wiesz, że pożarły ją wilki, ale nic jejnie bolało, oto ona, cała i zdrowa".O życiu pośmiertnym wspomina również święty Pawełw Biblii, opisując ciało, jakie otrzymamy w przyszłymświecie.Ale powie ktoś: Jak bywają wzbudzani umarli? I w jakimciele przychodzą?Dlaczego intrygują nas doznania towarzyszące umieraniu 91Niemądry (.) to, co siejesz, nie jest przecież tym ciałem,które ma powstać, lecz gołym ziarnem (.)Ale Bóg daje (.) każdemu z nasion właściwe jemu ciało (.)I są ciała niebieskie i ciała ziemskie, lecz inny jest blaskniebieskich, a inny ziemskich (.)Tak też jest ze zmartwychwstaniem.Co się sieje jako skażone, bywa wzbudzone nieskażone.Sieje się w niesławie, bywa wzbudzone w chwale; sieje sięw słabości, bywa wzbudzone w mocy.Sieje się ciało cielesne, bywa wzbudzone ciało duchowe.Jeżeli jest ciało cielesne, to jest także ciało duchowe (.)Oto tajemnicę wam objawiam: nie wszyscy zaśniemy, alewszyscy będziemy przemienieni.W jednej chwili, w oka mgnieniu, na odgłos trąby ostatecznej; bo trąba zabrzmi i umarli wzbudzeni zostaną jako nieskażeni, a my zostaniemy przemienieni.1 List do Korynt i an 15: 35-52,(Biblia Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego)PRZE%7łYCIA TOWARZYSZCEUMIERANIU W LITERATURZEJak wiemy, istnieje cały dział twórczości literackiej i fil-mowej, którego tematem jest powrót z zaświatów.Nie-stety, jego większość stanowią horrory, w których mar-twi powracają do świata żywych ze złymi zamiarami.Choć w skład przeżyć na granicy śmierci wchodzi zazwyczaj coś w rodzaju zmartwychwstania, kończy się to92 RAYMOND MOODYjednak zupełnie inaczej niż w przypadku wampira czyFrankensteina.Doświadczenia te mają charakter raczejłagodny niż gwałtowny.Nie są mroczne i przerażające,lecz przynoszą spokój i nadzieję.Wiele jest przykładów tego zjawiska w wielkiej literaturze.Doświadczenie takie, na przykład, przemieniaEbenezera Scrooga, bohatera powieści Charlesa Dickensa Opowieść wigilijna, skąpego i cynicznego wdowca, w dobrego przyjaciela, sprawiedliwego pracodawcęi zacnego człowieka, jakiego jeszcze to stare dobremiasto nie widziało".W tej znanej opowieści Scrooge natyka się na trzyduchy Minionej, Obecnej i Przyszłej Gwiazdki,które zabierają go na przegląd życia, kończący się scenąprzy jego grobie.Stary skąpiec szczerze żałuje, że niepotrafił okazać innym miłości.Wskutek tego przeżyciastaje się zupełnie innym człowiekiem, okazuje ludziommiłosierdzie, pragnąc nadrobić stracony czas.Odniesienia do tego zjawiska spotkać można też wewspaniałej powieści Wiktora Hugo Nędznicy.Jej bohater Jean Valjean przez całe życie ukrywa się przedpolicjantem ścigającym go za ucieczkę z więzienia, wktórym osadzono go za kradzież bochenka chleba dlagłodującego siostrzeńca.Spełnia wiele dobrych uczynków.Opiekuje się, na przykład, wynędzniałą kobietąw ciąży, która w końcu umiera.Wiktor Hugo tak toopisał:Jean Valjean ujął w dłonie jej głowę i ułożył ją na poduszce,matczynym gestem.Zrobiwszy to, przymknął jej powieki.Oblicze Fantine rozjaśnił tajemniczy blask.Zmierć otwieraprzed nami wspaniałą światłość.Dlaczego intrygują nas doznania towarzyszące umieraniu 93Zmierć samego Valjeana oddał następująco:Z każdą chwilą opuszczały go siły.W jego oczach odbijałsię już blask nieznanego.Ostatnie jego słowa brzmiały:Niech nigdy nie opuszcza was miłość.Poza nią niewielesię na świecie liczy kochać się.Widzę światło.Umieramszczęśliwy.Wzorując się na osobistych doświadczeniach, kiedyzarażona grypą omal nie umarła, Katherine Annę Porter napisała przygnębiające opowiadanie Pale horse,pale rider, którego akcja dzieje się pod koniec pierwszejwojny światowej.Zamieściłem w pierwszym rozdzialeniniejszej pracy jej wypowiedz na temat starcia ze śmiercią.Teraz przedstawiam urywek opowiadania Pale horse, pale rider, w którym bohaterka imieniem Mirandaspotyka dawno umarłych krewnych:Niczym obłoki płynące leniwie w rozedrganym powietrzusunęła ku niej chmara ludzkich istot, w których Mirandaz radosnym zdumieniem rozpoznała odeszłych z tego światabliskich.Oblicza mieli odmienione, każde piękne na swójwłasny sposób, jakże odległe od obrazu, jaki pozostał jejw pamięci, oczy przejrzyste i spokojne, jak nie zmąconawoda; sunąc nie rzucały cienia.Były czystymi jazniami, poznała każde z nich bez wymawiania ich imienia czy przypominania sobie łączącego ją z nimi pokrewieństwa.Otoczyły jąz gracją, bezgłośnie, potem zwróciły natchnione oblicza domorza, i Miranda poruszała się pośród nich tak lekko jakfala pośród fal.94 RAYMOND MOODYW literaturze znalezć można wiele innych przykładów przeżyć na granicy śmierci, począwszy od listówErnesta Hemingwaya po opowiadania Thorntona Wildera [ Pobierz całość w formacie PDF ]